Jedno hapšenje na granici Hrvatske i Bosne i jedno premlaćivanje u centru Zagreba po ko zna koji put otvorilo je potrebu za traženjem odgovora na pitanje do koje mere može da ide antisrpska histerija na jednoj i svesno samoponižavanje države Srbije na drugoj strani
Postoji li danas makar jedna svetinja, neupitnost, jedna neprolazna vrednost u srpskom rodu koju će Srbi braniti bez dvoumljenja i bez rezerve? Plašim se da je odgovor – ne. Sve je obezvređeno i obesmišljeno do mere koja je među Srbima porušila i poslednju vertikalu vrednosti, do mere koja sve više jača pretpostavke da Srbi kao narod nestanu sa evropske i svetske pozornice već za stotinak godina. Slučajno smo došli do toga? Dovele su nas okolnosti, novo vreme, novi običaji? Ne. Ništa nije slučajno.
SLUčAJ HRVATSKOG VOJNIKA
Razgrađivanje srpstva u 20. veku počelo je, tu valjda nema dileme, stvaranjem zajedničke države sa drugim južnim Slavenima (1918), a nastavljeno ustoličenjem komunizma (1945) koji je toj istoj državi podario novi smisao-antisrpstvo.
Sve to, i ne samo to, dovelo je do potpunog sloma kolektivne svesti u srpskom narodu, najpre do zamagljivanja, a onda i brisanja nacionalnih ciljeva i interesa kao anahronih postavki sa kojima se ne može u budućnost. Svaka nacionalna priča u današnjoj Srbiji naći će se pod udarom onih koji veruju u teoriju da su nacionalne priče relikt prošlosti, oživljavanje procesa okončanih u 19. veku. Žalosno je i krajnje opasno što je baš od takvih ljudi sazdana i današnja vlast u Srbiji.
Lekciju iz ove vrste gradiva Srbima i Srbiji svakoga dana drže čak i oni narodi koji nisu ni postojali u vreme kada je Srbija bila država.
Slučaj sa hrvatskim vojnikom Tihomirom Purdom, uhvaćenim i zatvorenim 5. januara ove godine u Bosni, a po internacionalnoj poternici Srbije, lekcija je službenom Beogradu kako se brani i država i nacionalno dostojanstvo.
Purda je, pisalo je u predmetu Vojnog suda, preuzetog u celosti od strane tužilaštva savremene i demokratske Srbije, kao pripadnik paravojnih hrvatskih snaga u novembru 1991. godine, kršeći pravila međunarodnog ratnog prava, u Borovu naselju iz automatske puške pucao na ranjenike i tom prilikom ubio dva vojnika JNA dok je treći, Boban Gačić, umro kasnije od zadobijenih rana. Znači, trostruko ubistvo.
Purda uspeva da se izvuče sa tog terena pre nego što su snage JNA ovladale celim prostorom Vukovara, Borova, Baranje, sve do predgrađa Osijeka. U virovima vremena i onoga što je to vreme nosilo sa sobom nestala je i JNA i Jugoslavija ali je predmet, rekoh, sačuvan. Administracija uvek nađe svoj put, čak i onda kad nove okolnosti i novi vladari učine sve da bi se zaboravilo i izbrisalo ono pre njih.
Tako je, usudiću se da kažem, greškom uhapšen Tihomir Purda. I šta se dogodilo?
KO SME DA HAPSI HRVATSKOG BRANITELJA?
Usledila je munjevita i samo za neupućene u hrvatsku istoriju i hrvatsku zbilju iznenađujuća reakcija Hrvatske i Hrvata. U tim reagovanjima nije bilo nijednog disonantnog tona; ono što je govorio Danijel Srb, predsednik proustaške Hrvatske stranke prava, govorila je i Jadranka Kosor, Vlada Hrvatske, razna udruge hrvatskih branitelja, novinski komentatori, nevladine organizacije za zaštitu ljudskih prava. Organizovani su i protestni skupovi, počev od Vukovara. Vlada Hrvatske zatražila je službeno reagovanje od nadležnog ministarstva u Vladi Srbije i na kraju Jadranka Kosor lično je telefonom pozvala predsednika Tadića zahtevajući da joj objasni o čemu se tu radi, kako se to Srbija usudila da uhapsi hrvatske branitelje.
Tadićev odgovor Jadranki možemo naslutiti iz onoga što je usledilo; oglasilo se Vukčevićevo tužilaštvo sa tvrdnjom da Beograd nema spisak Hrvata osumnjičenih za ratne zločine, da nikada nije ni postojalo, a da se u slučaju Purde radi o optužnici iz ranih devedesetih, urađenoj po vojnoj liniji. To saopštenje osnažio je i Bruno Vekarić, Vukčevićev zamenik i na kraju je Snežana Malović, ministar pravde u Vladi Srbije posađena u limuzinu i poslata u Zagreb da tamo dodatno objasni ceo slučaj. I sve to zbog trostrukog ubice.
Epilog je još jedno srpsko poniženje; prepuštanje Hrvatskoj da ona organizuje i sprovede suđenje Tihomiru Purdi. Ne treba naprezati mozak oko dileme kako će se to okončati na hrvatskim sudovima; eno vam slučaj Mihajla Hrastova, hrvatskog branitelja koji je 1991. godine u Karlovcu, na Koranskom mostu, ubio 13 pripadnika aktivnog i rezervnog sastava JNA. Krajem decembra prošle godine Ustavni sud Hrvatske oslobodio ga je krivice. On je danas ugledan i vrlo cenjen građanin Karlovca.
SEJANJE STRAHA
A šta Srbija čini kad Hrvatska uhapsi nekog Srbina po optužnici za ratne zločine? Ništa, bukvalno ništa. Srbija čak ne može (ili neće) da od Hrvatske zatraži konačan spisak Srba osumnjičenih za ratne zločine. Taj fantomski spisak sa kojim službeni Zagreb savršeno manipuliše u cilju sejanja straha među Srbima, odigrao je jednu od presudnih uloga u sprečavanju proteranih Srba da se vrate u Krajinu ili u neki od većih gradova Hrvatske.
Nema sumnje da su neki od Srba iz Hrvatske počinili ratni zločin, da među njima ima i višestrukih ubica, čak patoloških slučajeva, ali većina optuženih Srba iz Hrvatske trpi strašan teret i posledice optužnica i presuda po hrvatskim sudovima samo zato što su sa puškom odlazili na linije razdvajanja, što su stražarili kod vojnih objekata, što su se nalazili u kojekakvim kriznim štabovima, ili su od pre rata bili u svađi sa nekim Hrvatom koji je novu situaciju iskoristio da iskaže svoj lični odnos spram komšije ili poznanika Srbina.
U toj tragikomičnoj, grotesknoj paleti izdvajaju se slučajevi poput onog u Gospiću gde je izvesni Milanović, tamošnji sudija, u presudi Srbinu Svetozaru Karanu naveo da ovaj (Karan) već 500 godina sa svojim sunarodnicima vrši genocid nad Hrvatima, pa slučaj sudije Snježane Mrkoci iz Siska koja je oslobodila četvoricu hrvatskih vojnika i pored toga što je nesumnjivo utvrđeno (uz njihovo priznanje) da su u Novskoj pobili skoro celu srpsku porodicu Petra Mileusnića i ubili jednu njihovu komšinicu.
Sudija Mrkoci je, čitajući obrazloženje odluke o oslobađanju ubica, našla za shodno da kaže kako se oseća loše što uopšte mora da sudi hrvatskim braniteljima u dane kad se pale sveće za Vukovar. Ili ona presuda Srpkinji staroj 80 godina uz obrazloženje da je pucala iz mitraljeza na Hrvate; ili Srbinu iz Krajine zbog toga što je, navodno, ubio četiri hrvatske krave. Da ne spominjem presude za oružanu pobunu i rušenje ustavnog poretka. Tu je, kao, urađena amnestija i povremeno i vrlo osmišljeno se krši, a sve sa ciljem da se spreči povratak Srba u Hrvatsku. Posle te amnestije bilo je nekoliko hapšenja ljudi koji su poverovali da se mogu slobodno vratiti. Posledica; više se niko ne vraća, naprotiv, više Srba se iz Hrvatske iseljava nego što se tamo vraća. Naravno, ne samo zbog ovih hapšenja.
Ne računajući područje Vukovara i okoline u ostalim delovima Hrvatske, Srbi su i dalje izloženi pritiscima i šikaniranjima koja neminovno i ubrzano vode ka potpunom nestanku Srba u Hrvatskoj. Pisao sam o tome u jednom od prošlih brojeva Pečata, ukazujući na ponašanje Milorada Pupovca. Ta tragedija se nastavlja.
NAPAD NA BADNJE VEčE
Samo dan pošto je Pupovac u Zagrebu, u Hrvatskom novinarskom domu, organizovao prijem za političku i društvenu elitu Hrvatske, povodom pravoslavnog Božića, na kojem su bili i Ivo Josipović i Jadranka Kosor, u tom istom Zagrebu, skoro u centru, pretučen je 75-godišnji Srbin Svetozar đorđević. Bio je na Badnjoj večeri u crkvi Svetog Preobraženja, na Cvetnom trgu, i posle parkiranja kola pred zgradom gde stanuje, zaskočila su ga dvojica ljudi koje dobro poznaje, njegove komšije, i prebili ga, uzvikujući: Ubij četnika. Jedan je penzionisani policajac, a drugi hrvatski branitelj. Bio je to treći napad na đorđevića u relativno kratkom periodu.
Niko od onih sa prijema iz Hrvatsko novinarskog doma nije se osvrnuo na prebijanje 75-godišnjeg Srbina; ni Pupovac ni njegovi gosti. A šta je trebalo.
Na primer; da Ivo Josipović i Jadranka Kosor još iste večeri, zajedno sa kamerama Hrvatske televizije, posete đorđevića u njegovom stanu i tu, pred okrvavljenim licem savremene Hrvatske, poruče svim Hrvatima da se tako ne može i ne sme odnositi prema ljudima druge vere i nacije i da će u protivnom država reagovati munjevito i žestoko.
Ne bi kruna sa glave pala ni Borisu Tadiću da je nazvao svoju prijateljicu Jadranku Kosor i priupitao je zbog čega Srbe i dalje mlate po Zagrebu. Kao što je ona njega nazvala da joj objasni slučaj Purda.
Samo ovako i nikako drugačije, mogu se graditi novi mostovi između Srba i Hrvata, između Srbije i Hrvatske, uostalom.
Ko će posle nekažnjenog i neosuđenog prebijanja Svetozara đorđevića poverovati Borisu Tadiću i Ivi Josipoviću da njihovi susreti i obećanja nisu obična i jevtina predstava za naivne. Sa ciljem, ispada tako, da se Hrvatskoj pomogne na putu u Evropu i da se Hrvatska zauvek očisti od Srba.
Posle ovog slučaja koji, to stalno treba imati na umu, nije redak incident već samo javnosti predstavljen, šta preostaje Srbinu u Zagrebu, Sisku, Zadru, Osijeku, Karlovcu…nego da se ili iseli ili izjasni kao Hrvat. Pupovcu se žaliti ne vredi. Na njegovim božićnim prijemima sve je više hrvatskih političara i državnika ali je zato u crkvi Svetog Preobraženja, na Badnjak i pravoslavni Božić, sve manje Srba. Ove godine bilo ih je manje nego ikad, a gotovo niko od njih nije bio mlađi od 50 godina. Priča o urbanim Srbima u Hrvatskoj zastrašujućom brzinom privodi se kraju.
