Krajem prošle nedelje Vlada Srbije usvojila je uredbu kojom se reguliše način ostvarivanja boračkih penzija za pripadnike Jugoslovenske vojske u otadžbini i Ravnogorskog pokreta. Kako je objasnio ministar za rad i zapošljavanje Slobodan Lalović, uredba je u funkciji zakona koji je nedavno usvojila Skupština Srbije, kojim se u oblasti boračko-invalidske zaštite izjednačavaju ravnogorci, odnosno četnici sa partizanima.
Da bi neko mogao da ima pravo na penziju ili ratnu invalidninu potrebno je da ispunjava uslove precizirane uredbom, ali sam propis ima odloženo dejstvo, jer će se primenjivati tek od 1. oktobra 2005. godine. Borcem Narodnooslobodilačkog rata (NOR) smatra se onaj pripadnik Ravnogorskog pokreta i Jugoslovenske vojske u otadžbini koji je pristupio njihovim jedinicima pre 1. januara 1944. godine, a učestvovao je u NOR-u od dana stupanja do 15. maja 1945. godine.
Spomenica
Pravo na dobijanje „Ravnogorske spomenice 1941“ imaju ravnogorci i pripadnici Jugoslovenske vojske u otadžbini koji su u ove jedinice stupile od 17. aprila 1941. godine do 31. decembra 1941. godine i koji nisu nisu tokom rata dezertirali ili svojevoljno napustili vojsku. Ukoliko više nisu među živima, članovima njihove uže porodice „Spomenica“ može da se dodeli posthumno.
Za žene je rok nešto fleksibiliniji, odnosno za status borca one treba da su u vojske ušle pre 1. januara 1945. godine. Izuzetno, borcem se smatra i osoba koja je bila prvo u četnicima, a od 12. septembra 1944. godine pristupila partizanskim jedinicama.
Za dokazivanje statusa borca NOR-a, kandidat mora da do 31. jula 2007. godine dostavi pismeni dokaz ili da to potvrdi izjavama kvalifikovanih svedoka. Svedokom se smatra samo onaj borac NOR-a kojem je to svojstvo utvrđeno pismenim dokazom i koji je sa borcem za kojeg svedoči bio u istoj jedinici i delovao na istoj teritoriji. Pod pismenim dokazima smatraju se vojna dokumenta, sudske presude, medicinska dokumentacija i akti o konfiskaciji ili nacionalizaciji imovine zbog pripadnosti Jugoslovenskoj vojsci u otadžbini, odnosno Ravnogorskom pokretu.
Invalidi
Vojnim invalidom smatra se borac koji je kao pripadnik Ravnogorskog pokreta ili Jugoslovenske vojske u otadžbini zadobio ranu, ozledu ili bolest, usled čega je njegov organizam oštećen za najmanje 20 odsto. Za dokazivanje u obzir dolaze samo pismeni dokazi koji potiču iz vremena kada su oštećenja nastala, odnosno da nisu stariji od godinu dana od momenta ozleđivanja. Ako je reč o bolesti, za dokazivanje se koristi samo medicinska dokumentacija, ne starija od dve godine od momenta njenog nastanka.
Za sticanje statusa vojnog invalida takođe je neophodno je da se najkasnije do 31. jula 2007. godine dostave pismeni dokazi, a taj rok važi i za najbliže srodnike koji po zakonu imaju pravo na porodičnu invalidninu, ukoliko je njihov rođak poginuo od ranjavanja, umro zbog ozleda zadobijenih u toku sudskog postupka zbog svoje pripadnosti ravnogorcima ili je zbog pripadnosti tom pokretu nad njim izvršena smrtna presuda.
članovi porodice koji mogu da računaju na invalidninu su bračni drug, deca (u obzir dolaze i usvojena i pastorčad) i roditelji (računaju se i očuh i maćeha).
Prema važećem propisu, kako je precizirao resorni ministar Lalović, ratni vojni invalid pripadnik Ravnogorskog pokreta moći će, na primer, da prima oko 60.000 dinara (750 evra) boračke penzije, dok je za korisnike porodične invalidnine ta suma tri puta manja i iznosi oko 20.000 dinara (250 evra).
