Gojko Tešić (1951)

*

GOJKO TEŠIĆ
(Lještansko, 28.08.1951)

Rođen je 1951. u selu Lještansku kod Bajine Bašte. Osnovnu školu je završio u Kostojevićima (dobitnik diplome „Vuk Karadžić“), gimnaziju u Titovom Užicu (1970, dobitnik diplome „Svetozar Marković“). Diplomirao je na Filološkom fakultetu u Beogradu — grupa za jugoslovensku i opštu književnost. U toku studija tri puta je dobio „Oktobarsku nagradu Grada Beograda za stručne i naučne radove studenata Beogradskog Univerziteta“ (1972,1973. i 1974. godine), potom „Brankovu nagradu Matice srpske“ za najbolje stručne i naučne radove studenata (1974). Postdiplomske studije je završio na istom fakultetu odbranom magistarskog rada „Polemike o avangardi u srpskoj književnosti dvadesetih godina“ (1985). Disertaciju „Srpska književna avangarda (1902 —1934) — književnoistorijski kontekst“ odbranio je na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu 17. novembra 2004. godine.

Bavi se književnoistorijskim, književnokritičkim i uredničkim radom od 1972. godine objavljujući u sledećim listovima i časopisima: Književna istorija, Razvitak, Književna reč, Književna kritika, Književnost, Književne novine, Politika, Borba, Polja, Savremenik, Koraci, Ulaznica, Povelja, Gradac, Delo, Književni magazin, Književni glasnik itd. i u institutskim zbornicima. Zaposlen je u Institutu za književnost i umetnost od 1977. godine (projekti: Istorija srpske književne periodike i Poetika srpske književnosti). Organizovao je međunarodni naučni skup „Književno i prevodilačko delo Stanislava Vinavera“ i uredio istoimeni zbornik radova (1985). Kao saradnik Instituta dva puta je boravio na naučnom usavršavanju u Moskvi (30 dana 1982) i u Parizu (60 dana 1988). Bio je stipendista Geteovog Instituta (Frajburg, 1988). Bio je član Udruženja književnika Srbije (do protestnih šetnji u Beogradu, novembra 1996). Član je Srpskog književnog društva.

Bio je urednik „Književne reči“ od 1977. do 1980, a od 1980. do 1984. godine glavni i odgovorni urednik (sa izrazito demokratskom, polemičkom/kritičkom i međunarodnom orijentacijom). Kratko vreme bio je u redakciji časopisa „Književnost“ (1986—1987). Bio je urednik biblioteke „Albatros“ (IP „Filip Višnjić“ 1993—94). U Narodnoj knjizi je od 1995. do danas pokrenuo i uređuje književnoteorijske i književnoistorijske biblioteke „Pojmovnik“ (objavljeno preko 50 naslova — proglašena za najbolje uređivanu biblioteku na Drugom milenijumskom sajmu knjiga 2002, potom je izdavački poduhvat godine na Salonu knjige u Novom Sadu, 2003), „Kontekst“, „Slovenska književna misao“, zatim beletrističke biblioteke „Kraj veka“, „Alfa“ (produkcija savremene srpske književnosti, uredio preko 50 naslova proze, poezije i eseja), „Slučaj“, „Trezor“, „Moderna tradicija“, „Bibliosfera“, „Napuklo ogledalo“ itd. U izdavačkoj kući Otkrovenje pokrenuo je biblioteke „Tekst“, „Avangarda“ i „Postojbina“, a kod Čigoja štampe biblioteke „Skladište“ i „Rez“. Veliki broj autora koje je objavio u navedenim bibliotekama dobio je najznačajnija književna priznanja.

Pokrenuo je i uredio samo dva broja književne revija Itaka (1995, 1997), potom reviju Avangarda (1997, 2000, 2003) i Almanah Vinaver (1997), književnu reviju Alfa (Narodna knjiga, 2001) i zapaženu publikaciju povodom stogodišnjice smrti Miroslava Krleže Pečat o Krleži Danas (1993).

U proteklih 20 godina svojim javnim delovanjem bio je izrazito opoziciono orijentisan iako nije bio stranački angažovan od trenutka kada je demonstrativno napustio članstvo SK (1984) — tekstove polemičko-pamfletske sadržine objavljivao je u Književnoj reči, Vremenu, Književnim novinama, Borbi, Ninu, Demokratiji, Stavu, u Politici (pre 1992. godine) itd. Dokument o njegovom intelektualnom i stvaralačkom angažmanu neosporno je evidentan u stotinu brojeva Književne reči koju je uređivao od 1980. do 1984. godine. Ovaj list je u to vreme imao i veoma veliku međunarodnu reputaciju (o čemu postoje pisani tragovi u listovima u SAD, Nemačkoj, Švajcarskoj, Francuskoj, Poljskoj, Mađarskoj itd.).

Dobitnik je nagrada „Ðorđe Jovanović“ za najznačajniju esejističku i kritičku knjigu u 1991. godini (za Srpsku avangardu u polemičkom kontekstu — izdavač „Svetovi“, Novi Sad, urednik Jovan Zivlak, 1991) i „Pavle Marković Adamov“ za Antologiju pesništva srpske avangarde 1902—1934. u Sremskim Karlovcima 1993 (izdavač, takođe „Svetovi“, Novi Sad — urednik Jovan Zivlak).

Podaci o kretanju u službi: Gojko Tešić je zaposlen u Institutu za književnost od 1. februara 1977. godine. Od 1. septembra 1980. do 30. septembra 1984. radi u Književnoj omladini Srbije na mestu glavnog i odgovornog urednika lista „Književna reč“, a od 1. oktobra 1984. ponovo se vraća u Institut, gda i sada radi u zvanju višeg naučnog saradnika. Od 1. januara 2006. kao rukovodilac preuzima Projekat „Savremene književne teorije i njihova peimena: nove diskursivne prakse književnoteorijskih proučavanja“. Honorarni je urednik u IP Narodna knjiga od 1995. do 2007. godine. Od januara 2005. na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu predaje srpsku književnost 20. veka (grupa za srpsku književnost). / Institut za književnost i umetnost